สุขภาพช่องปากเป็นอีกหนึ่งปัจจัยสำคัญที่จะเสริมสร้างคุณภาพชีวิตที่ดีให้กับผู้สูงอายุ เนื่องจากปัญหาสุขภาพในช่องปากส่งผลกระทบต่อการดำเนินชีวิต ประกอบกับผู้สูงอายุส่วนใหญ่ประสบปัญหาสุขภาพร่างกาย มีโรคประจำตัว ทำให้มีความเปราะบางและซับซ้อนต่อการทำทันตกรรม ดังนั้น ทันตกรรมในผู้สูงอายุ จึงจำเป็นต้องได้รับการดูแลอย่างใกล้ชิดจากแพทย์เฉพาะทาง

ทพญ.รัฐนันท์ โล่ศุภกาญจน์ ทันตแพทย์เฉพาะทางด้านทันตกรรมผู้สูงอายุ ศูนย์ทันตกรรม โรงพยาบาลนวเวช รวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับทันตกรรมในผู้สูงอายุ พร้อมอธิบายถึงเหตุปัจจัยที่จำเป็นต้องให้ความสำคัญ เมื่อผู้สูงอายุต้องเข้ารับการทำทันตกรรมภายในช่องปาก ทั้งนี้ เพื่อให้เข้าใจเกี่ยวกับปัญหาสุขภาพช่องปากในผู้สูงอายุ การเปลี่ยนแปลงในช่องปากของผู้สูงอายุ รวมไปถึงการดูแลสุขภาพช่องปากในผู้สูงอายุได้อย่างถูกต้องและเหมาะสม

เมื่ออายุมากขึ้น อวัยวะทุกอย่างก็เสื่อมลง จากผลการศึกษาพบว่าผู้สูงอายุมากกว่าร้อยละ 50 มีโรคเรื้อรังอย่างน้อยหนึ่งโรค และมีผู้สูงอายุจำนวนไม่น้อยที่มีโรคเรื้อรังหลายโรค ดังนั้น การดูแลทางทันตกรรมในผู้ป่วยสูงอายุนอกจากจะต้องคำนึงถึงสุขภาพช่องปากที่มีการเปลี่ยนแปลงตามธรรมชาติแล้ว ยังต้องคำนึงถึงภาวะแทรกซ้อนจากยาและการรักษาอื่นๆ อีกด้วย ซึ่งทันตแพทย์จะต้องประเมินสุขภาพผู้สูงอายุแบบองค์รวม และควรมีการปรึกษาร่วมกันระหว่างทันตแพทย์กับแพทย์ผู้ทำการรักษาโรคประจำตัวของผู้สูงอายุ การซักประวัตินอกเหนือจากประวัติทางทันตกรรมแล้ว หากทราบชื่อโรคประจำตัวที่เป็นอยู่ด้วยก็จะเป็นประโยชน์อย่างยิ่ง ผู้สูงอายุและญาติควรเตรียมประวัติทางการแพทย์ รายชื่อยาที่ได้รับทั้งแบบรับประทานและยาฉีด รวมถึงขนาดยาและความถี่ที่ได้รับ เพื่อแจ้งให้ทันตแพทย์ทราบและวางแผนการรักษาได้อย่างเหมาะสม

ปัญหาสุขภาพช่องปากในผู้สูงอายุ

ปัญหาสุขภาพช่องปากในผู้สูงอายุที่พบได้บ่อย ได้แก่

1. ฟันผุ
2. ฟันสึก
3. โรคเหงือก
4. ปัญหาการสูญเสียฟัน
5. ภาวะปากแห้งน้ำลายน้อย
6. มะเร็งช่องปาก

ซึ่งปัญหาสุขภาพช่องปากหลายอย่างมีความสัมพันธ์ซึ่งกันและกัน และยังสัมพันธ์กับสุขภาพร่างกายทั่วไปด้วย เช่น โรคหัวใจและหลอดเลือด โรคเบาหวาน โรคปอดอักเสบจากการสำลัก ภาวะทุพโภชนาการ เป็นต้น นอกจากนี้ ปัญหาสุขภาพช่องปากยังส่งผลกระทบต่อการดำเนินชีวิตประจำวัน เช่น การพูด การรับประทานอาหาร การนอน ตลอดจนความสวยงาม การยิ้ม การหัวเราะ และความมั่นใจในการดำเนินชีวิตอีกด้วย

การเปลี่ยนแปลงในช่องปากของผู้สูงอายุ

การเปลี่ยนแปลงในช่องปากของผู้สูงอายุ เป็นผลเนื่องมาจากความเสื่อมของอวัยวะต่างๆ เป็นต้นว่า เยื่อบุผิวบางลง ความยืดหยุ่นลดลง ต่อมน้ำลายเสื่อม ระบบภูมิคุ้มกันทำงานลดลง ติดเชื้อง่าย แผลหายช้า เป็นต้น หนึ่งในปัญหาสุขภาพช่องปากที่พบได้บ่อยในผู้สูงอายุคือภาวะปากแห้งน้ำลายน้อย

maryannbechtel.com